بررسی تاثیر آموزش راهبردهای فراشناختی (برنامه ریزی,نظارت و ارزشیابی) بر توانایی حل مسئله در درس ریاضی دانش آموزان دختر پایه دوم راهنمایی شهر قم

چکیده یکی از ضرورت های نظام آموزش و پرورش، گسترش و تقویت مهارت های تحصیلی لازم در دانش آموزان است. فراشناخت به عنوان آگاهی و کنترل فرد بر یادگیری خود، نقش مهمی را در موفقیت های تحصیلی به ویژه حل مساله ی ریاضی دارد.هدف از پژوهش حاضر، بررسی تاثیر آموزش راهبردهای فراشناختی(برنامه ریزی، نظارت و ارزشیابی)بر توانایی حل مساله بود. آزمودنی های تحقیق 59 دانش آموز دختر پایه دوم راهنمایی شهر قم بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند وبه صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و گواه قرار گرفتند. ابزار پژوهش پرسشنامه فراشناخت(پانائورا وهمکاران،2009 ) و آزمون معلم ساخته حل مساله بود. در ابتدا برای سنجش توانایی حل مساله و سطح فراشناخت هر دو گروه با استفاده از آزمون معلم ساخته و پرسشنامه فراشناخت، پیش آزمون به عمل آمد پس از آن گروه آزمایشی به مدت 8 هفته آموزش فراشناختی را دریافت کردند. دراین روش از تکنیک معلم به عنوان ایفا کننده ی یک نقش الگویی برای رفتار فراشناختی و مدلی برای رفتار حل مساله ، استفاده شد. هم زمان با گروه آزمایشی، گروه گواه به روش معمول آموزش می دیدند. در پایان دوره از هر دو گروه پس آزمون حل مساله و فراشناخت به عمل آمد. برای تحلیل نتایج از تحلیل واریانس دو متغیری استفاده شد. یافته ها:آموزش راهبردهای فراشناختی به دانش آموزان گروه آزمایشی میانگین نمره حل مساله و روش های تنظیم رفتار در مواجهه با مساله آنان را در پس آزمون به طور معناداری افزایش داد، اما اثربخشی آموزش راهبردهای فراشناختی بر عوامل دیگر(توانایی خود کنترلی، آگاهی از موفقیت های شخصی، باور مثبت درباره ی پیشرفت ریاضی، خود تنظیمی رفتارهای شخصی، اگاهی از راهبردهای موثر یادگیری، خودتنظیمی در حل مساله ریاضی، پیروزی بر مشکلات در برخورد با مساله، چگونگی استفاده از راهبردهای مورد نیاز ) مورد تایید قرار نگرفت. نتیجه گیری: می توان با آموزش راهبردهای فراشناختی به دانش آموزان مهارت حل مساله را در آنان بهبود بخشید و روش های تنظیم رفتار در مواجهه با مساله را در آنان افزایش داد. واژه های کلیدی:آموزش فراشناخت، راهبردهای فراشناختی(برنامه ریزی، نظارت و ارزشیابی)، حل مساله